Những rủi ro trong đầu tư chứng khoán và cách phòng tránh
Những rủi ro trong đầu tư chứng khoán
Đầu tư chứng khoán được chứng minh là một trong những kênh đầu tư phổ biến và hấp dẫn hiện nay. Song song với khả năng sinh lợi nhuận tốt, đầu tư chứng khoán tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Tìm hiểu thêm:
5 sai lầm phổ biến nhất về đầu tư mà F0 nên tránh
15 cảm xúc thường gặp trong đầu tư chứng khoán
Những rủi ro trong đầu tư chứng khoán là điều hiển nhiên, luôn tồn tại trên thị trường mà nhà đầu tư nên biết trước khi quyết định xuống tiền.
Có hai loại rủi ro là: Rủi ro hệ thống và rủi ro phi hệ thống.
Rủi ro hệ thống
Đây là nhóm rủi ro vốn có với toàn bộ hoặc phân khúc thị trường chứ không chỉ với riêng một cổ phiếu hoặc một nhóm ngành cụ thể. Rủi ro hệ thống là điều không thể đoán trước và cũng không thể tránh khỏi.
Ví dụ, tính chung trong năm ngoái VN-Index giảm gần 33%. Nguyên nhân chủ yếu được cho là ảnh hưởng từ biến động kinh tế thế giới và tâm lý nhà đầu tư bị ảnh hưởng sau những xử lý sai phạm trên thị trường.
Các loại rủi ro hệ thống gồm:
Rủi ro thanh khoản
Một trong những rủi ro trong đầu tư chứng khoán tiêu biểu là rủi ro thanh khoản. Rủi ro này đến từ sự bất ổn của thị trường chứng khoán khi điều kiện giao dịch thay đổi.
Khi khối lượng giao dịch lớn, nhà đầu tư dễ dàng trao đổi cổ phiếu. Nếu giao dịch diễn ra với khối lượng thấp, nhà đầu tư sẽ gặp khó khăn trong chuyện việc chuyển đổi chứng khoán thành tiền mặt.
Rủi ro lạm phát và rủi ro lãi suất
Nhiều nghiên cứu cho thấy thị giá chứng khoán tỷ lệ nghịch với lãi suất thị trường. Khi lãi suất thị trường tăng sẽ làm cho giá chứng khoán giảm và ngược lại.
Trong khi đó, lạm phát khiến giá trị của đồng tiền thay đổi, ảnh hưởng nhiều đến lợi nhuận của nhà đầu tư trong tương lai.
Rủi ro giá cả hàng hóa
Giá cả hàng hóa có tác động trực tiếp tới thị trường chứng khoán. Nhất là đối với những mặt hàng liên quan tới chính sách tài khóa của Nhà nước như xăng, dầu, điện, gas…
Cách phòng tránh rủi ro hệ thống
Để quản lý rủi ro hệ thống, các nhà đầu tư nên đảm bảo rằng danh mục gồm nhiều loại tài sản khác nhau như thu nhập cố định, tiền mặt và bất động sản. Mỗi loại sẽ phản ứng khác nhau trong trường hợp có thay đổi hệ thống lớn. Chẳng hạn, việc tăng lãi suất sẽ làm một số trái phiếu mới phát hành có giá trị hơn, đồng thời khiến một số cổ phiếu doanh nghiệp giảm.
Trong trường hợp này, một danh mục đầu tư kết hợp nhiều chứng khoán sẽ bù trừ cho kênh bị mất giá, giúp ổn định tỷ suất sinh lời.
Rủi ro phi hệ thống
Rủi ro phi hệ thống trong đầu tư chứng khoán là loại rủi ro chỉ xảy ra với một công ty hoặc ngành cụ thể. Đó là những yếu tố không chắc chắn sẽ có trong một công ty hoặc ngành đầu tư. Và tất nhiên không phải toàn bộ thị trường đều sẽ bị ảnh hưởng.
Ví dụ
-Một đối thủ cạnh tranh mới trên thị trường có khả năng chiếm thị phần đáng kể từ công ty bạn đã đầu tư vào.
– Thông tin xấu về khả năng hủy niêm yết từ một công ty chứng khoán.
– Tai nạn máy bay vấn đề an toàn bay tới từ ngành hàng không.
Các nhà đầu tư có thể lường trước một số nguồn rủi ro phi hệ thống, nhưng khó để nhận thức, phòng tránh được tất cả. Chẳng hạn, một nhà đầu tư rót tiền vào cổ phiếu chăm sóc sức khỏe có thể biết rằng sắp có một sự thay đổi lớn trong chính sách y tế. Nhưng có thể không biết đầy đủ các chi tiết cụ thể của luật mới cũng như cách các công ty và người tiêu dùng sẽ phản ứng ra sao.
Rủi ro xếp hạng
Bất kì một ngành công nghiệp hay dịch vụ nào đều có các thang điểm để đánh giá, xếp hạng hằng năm. Các bảng xếp hạng này chủ yếu tập trung vào dịp đầu hoặc cuối năm.
Xem thêm:
5 yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu
7 cách lọc cổ phiếu tốt để sinh lời cho nhà đầu tư
Rủi ro xếp hạng trong đầu tư chứng khoán cụ thể là doanh nghiệp giảm hạng so với năm trước. Điều này làm giá trị của doanh nghiệp giảm và cổ phiếu xuống giá.
Rủi ro lạc hậu
Rủi ro lạc hậu là một trong những rủi ro khi đầu tư chứng khoán rất phổ biến. Loại rủi ro này thường xuyên xảy ra ở nhóm ngành sản xuất.
Khoa học công nghệ luôn phát triển và thay đổi hàng ngày. Sự xuất hiện của nhiều công ty mới cả trong và ngoài nước đòi hỏi các sản phẩm ra thị trường cũng phải đổi mới không ngừng.
Với những công ty sản xuất các sản phẩm đã lỗi thời, hoặc không có giá trị đổi mới sẽ dẫn đến kém tăng trưởng lợi nhuận. Thời gian dài như vậy sẽ khiến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trở nên trì trệ, giá cổ phiếu giảm sút.
Có thể lấy ví dụ như đế chế Nokia từng một thời làm mưa làm gió trên thị trường công nghệ. Thế nhưng ngày nay đã gần như vắng bóng trên thị trường, và được thay thế bởi những cái tên lớn trong lĩnh vực công nghệ là Apple và Samsung.
Rủi ro quản trị dòng tiền
Sự kiểm soát chi phí và nguồn vốn kém gây tổn hại tới giá trị doanh nghiệp, hoạt động sản xuất không hiệu quả và giảm giá cổ phiếu.
Rủi ro truyền thông
Rủi ro truyền thông là một trong những rủi ro khi đầu tư chứng khoán rất đáng sợ và tác động lớn đối với doanh nghiệp. Rủi ro này xảy ra trong trường hợp xuất hiện những thông tin xấu, thông tin sai sự thật hay truyền thông xấu từ nhiều phía. Từ đó gây ảnh hưởng xấu tới thương hiệu và khiến giá cổ phiếu của công ty giảm nhanh.
Tìm hiểu thêm:
Hội chứng tâm lý FOMO trong đầu tư chứng khoán là gì
Các phương pháp đầu tư chứng khoán hiệu quả nhất hiện nay
Thị trường chứng khoán là nơi phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư vào doanh nghiệp trong tương lai. Mọi tin xấu đều sẽ tác động đến kỳ vọng của nhà đầu tư. Hơn nữa, loại rủi ro này cũng ngày càng phổ biến trong thời đại số hiện nay.
Rủi ro pháp lý
Rủi ro pháp lý là một trong những rủi ro khi đầu tư chứng khoán mà các nhà đầu tư dễ mắc phải.
Với nhà đầu tư, không nắm vững luật chứng khoán có thể tạo ra nguy cơ vi phạm cao. Với các doanh nghiệp, những thay đổi của pháp luật, thắt chặt chính sách gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất và kinh doanh.
Cách phòng tránh rủi ro phi hệ thống
Rủi ro phi hệ thống hoàn toàn có thể được hạn chế nhờ phương pháp đầu tư đa dạng hóa. Khi mua cổ phiếu của các công ty khác nhau trong các ngành khác nhau, bạn có thể giảm thiểu rủi ro này.
Ngoài ra, nhà đầu tư cũng nên tích cực theo dõi thông tin và biến động thị trường. Tiến hành tập trung đầu tư dài hạn hoặc tìm đến các bên thứ ba giúp quản lý và tư vấn chuyên nghiệp.