Đầu tư chứng khoán là gì, cẩm nang đầu tư chứng khoán cho người mới
GM Invest
Tổng quan về đầu tư chứng khoán
Thị trường chứng khoán hoạt động bằng cách cho phép các nhà đầu tư mua và bán cổ phiếu đã được niêm yết trên sàn giao dịch. Thông qua hình thức trực tuyến và các nhà môi giới chứng khoán được cấp phép. Kênh đầu tư chứng khoán có nhiều lợi ích, trong đó nổi bật nhất là tính thanh khoản. Và bạn có thể bắt đầu từ số vốn vừa và nhỏ.
Thị trường chứng khoán rất rộng lớn, đa dạng và phức tạp. Để kiếm được lợi nhuận từ đây, bạn cần có trình độ kiến thức nhất định và các kĩ năng cần thiết của một nhà đầu tư chuyên nghiệp.
Theo chuyên gia, mỗi người khi tham gia đầu tư chứng khoán cần xác định khẩu vị rủi ro. Từ đó tìm phương pháp đầu tư và học về tổng quan thị trường, ngành nghề, phân tích doanh nghiệp.
Bắt đầu với số vốn nhỏ
Bạn cũng không cần phải có quá nhiều tiền để bắt đầu với đầu tư chứng khoán. Với 1 số vốn nhỏ, bạn có thể mua được một số sản phẩm cho nhà đầu tư không chuyên trên thị trường chứng khoán.
Số vốn đầu tư có thể nhỏ, nhưng nên là số tiền nhàn rỗi, số tiền bạn tạm thời không cần dùng đến trong khoảng thời gian đầu tư.
Lựa chọn công ty chứng khoán uy tín
Bước đầu tiên trong đầu tư chứng khoán là lựa chọn một công ty chứng khoán chuyên nghiệp và uy tín. Điều này đảm bảo cho các giao dịch được minh bạch và rõ ràng. Bạn cũng nên cẩn thận với những công ty môi giới chứng khoán chưa được cấp phép để tránh những rủi ro về pháp lý và các nguy cơ bị lừa đảo.
Bước tiếp theo là tạo tài khoản trực tuyến trên nền tảng của công ty chứng khoán. Sau khi đăng ký tài khoản giao dịch chứng khoán, bạn có thể bắt đầu tham gia đầu tư.
Tìm hiểu ngay: 10 công ty chứng khoán lớn nhất Việt Nam
Thời điểm mua cổ phiếu
Có hai yếu tố chính quyết định đến hiệu quả của đầu tư là lựa chọn đúng cổ phiếu và thời điểm mua-bán cổ phiếu phù hợp. Những yếu tố này sẽ được đúc kết thông qua việc học những kỹ năng về chọn lọc và phân tích đầu tư phù hợp với bối cảnh vĩ mô của nền kinh tế.
Trái tức và cổ tức
Mua trái phiếu của một công ty là việc bạn cho công ty đó mượn 1 khoản nợ. Khi có doanh thu thì công ty phải ưu tiên trả trái tức (trả nợ) trước khi trả cổ tức. Trái tức được trả định kỳ từ 1 đến 2 lần trong 1 năm.
Mua cổ phiếu của một công ty sẽ rủi ro hơn so với trái phiếu, vì chưa chắc bạn sẽ nhận được cổ tức. Công ty không bắt buộc phải trả cổ tức định kỳ, mà chỉ trả khi nào hoạt động có lợi nhuận. Cổ tức có thể được trả bằng tiền mặt hoặc bằng cổ phiếu. Vì vậy nhà đầu tư không thể kỳ vọng có khoản tích lũy đều đặn từ cổ tức.
So với mua cổ phiếu để nhận cổ tức, thì mua trái phiếu sẽ an toàn hơn nhờ nguồn thu nhập thụ động.
Xem thêm: Cổ phiếu là gì; Trái phiếu là gì
Thị trường chứng khoán sinh lợi thế nào
Lợi nhuận khi đầu tư chứng khoán đến từ đâu? Đây là câu hỏi mà rất nhiều nhà đầu tư mới bước vào thị trường đều thắc mắc.
Lợi nhuận khi đầu tư chứng khoán đến từ chênh lệch giữa giá mua và giá bán, trái tức, cổ tức. Trong đó, lợi nhuận chênh lệch giữa giá mua và giá bán được tính như sau:
Lợi nhuận = (giá mua – giá bán) * số lượng cổ phiếu – (thuế + phí giao dịch)
Như vậy, chênh lệch giá ảnh hưởng rất lớn đến lợi nhuận vì được nhân với số lượng cổ phiếu được giao dịch. Ngoài ra, việc tối ưu thuế và phí giao dịch để đảm bảo nhận được lợi nhuận cao nhất có thể.
Phí giao dịch
Phí giao dịch chứng khoán thường dao động từ 0,15% – 0,20% tùy theo công ty, và áp dụng khi giao dịch mua và bán. Nếu bạn nắm giữ sản phẩm trên 1 năm thì có thể được miễn phí giao dịch khi bán.
Mức thuế suất áp dụng trên nhà đầu tư chứng khoán cá nhân năm 2023 là 0,1% trên giá bán chứng khoán, không phân biệt có lãi hay không. Mức thuế này là việc bắt buộc. Do đó, khi lên kế hoạch đầu tư, bạn cần tính thêm thuế thu nhập từ việc bán sản phẩm chứng khoán.
Những rủi ro trong đầu tư chứng khoán
So với gửi tiền tiết kiệm ngân hàng, và một số hình thức đầu tư khác thì đầu tư chứng khoán mang lại lợi nhuận hấp dẫn hơn nhờ vào tính thanh khoản. Tuy nhiên hình thức này cũng đi kèm với nhiều rủi ro, và bạn cần lường trước được các rủi ro sau:
Xem ngay: Rủi ro khi đầu tư chứng khoán là gì?
-Ngân hàng cam kết gửi tiền vào sẽ có lãi nhưng khi đầu tư chứng khoán, bạn chưa chắc nhận được lãi và thậm chí có thể mất vốn. Vì vậy để thành công trong đầu tư chứng khoán, kĩ năng quản lý rủi ro rất quan trọng.
-Mặt khác, khi bạn đầu tư chứng khoán, không nên chỉ nghĩ đến lợi nhuận. Vì lợi nhuận cao thì rủi ro cao. Khi quyết định mua mã chứng khoán nào đó hãy xác định về khả năng chịu rủi ro của bạn.
-Tiếp theo đó là xác định nguồn lực tài chính của bạn. Việc này rất quan trọng, bao gồm: mức thu nhập, tiết kiệm, nợ nần, và các tài sản khác.
-Song song đó, sự hiểu biết về các kiến thức về tài chính, kinh tế, xã hội chắc chắn là điều cần thiết. Từ sự hiểu biết này sẽ giúp bạn dễ dàng phán đoán và đưa ra các quyết định sáng suốt. Như nhà đầu tư vĩ đại Warren Buffet từng khuyên rằng “Không biết thì đừng bỏ tiền vào”.
-Cuối cùng là tâm lý trong đầu tư chứng khoán Sự đối mặt trước rủi ro là điều mà các nhà đầu tư cần chuẩn bị trước để đạt được lợi nhuận. Sẽ có thời điểm những cổ phiếu bạn mua bị rớt giá trị, khiến bạn có thể đưa ra những quyết định sai lầm tiếp sau đó. Vì vậy, bạn cần chuẩn bị sẵn tâm lý khi thị trường biến động hoặc không đi theo suy đoán của bạn.
Vì sao nên đầu tư chứng khoán
Để thành công khi đầu tư chứng khoán là cả một quá trình học hỏi lâu dài và tích luỹ kinh nghiệm. Tuy nhiên hiện nay, đầu tư vào thị trường chứng khoán được khuyến khích bởi những lý do sau.
Đa dạng nguồn thu nhập thụ động
Ngoài các hình thức đầu tư như gửi tiền tiết kiệm, mua vàng, mua bất động sản thì đầu tư chứng khoán cũng đáp ứng nhu cầu tích luỹ một khoản thu nhập thụ động. Chứng khoán là kênh tài chính phù hợp cho những người có thu nhập ổn định nhưng chưa đủ tiền để đầu tư vào bất động sản.
Xem thêm các hình thức đầu tư: Tại đây
Tích lũy lâu dài
So với các nước phát triển, thị trường chứng khoán ở Việt Nam còn khá mới. Tuy nhiên chứng khoán Việt Nam đã có nền tảng nhất định và sẽ ngày càng chín chắn và hoạt động có quy tắc hơn.
Đầu tư chứng khoán đang được nhiều người lựa chọn và trở thành công cụ đầu tư phù hợp với nhiều đối tượng. Với một số tiền nhàn rỗi bỏ vào chứng khoán và từ từ tích lũy cùng với đà tăng trưởng của nền kinh tế.
Khi đã tạo được đà đầu tư dài hạn nhà đầu tư sẽ hưởng lợi nhuận từ lãi kép. Tức là lợi nhuận được tích lũy liên tục, dần dần tạo được hiệu ứng tiền đẻ ra tiền. Nhưng để có được sức mạnh của lãi kép, bạn phải đầu tư từ sớm, đều đặn, và đặt mục tiêu lâu dài.
Rèn luyện tâm lý
Các bài học đầu tư như đa dạng hóa danh mục và quản lý rủi ro rất có ích trong việc quản lý tài chính cá nhân. Từ đầu tư, bạn hiểu được khả năng chịu rủi ro của mình. Bạn nhận ra mình cần điều chỉnh lại phân bổ nguồn tiền, để tránh những rủi ro có thể xảy ra.
Nắm bắt thông tin thị trường tài chính- kinh tế
Khi đầu tư chứng khoán, bắt buộc bạn phải hiểu về vấn đề tài chính kinh tế. Bạn hiểu được tại sao thị trường lúc lên lúc xuống. Đồng thời cũng hiểu được tầm ảnh hưởng của một số tập đoàn lớn với nền kinh tế. Quá trình này đòi hỏi bạn phải cập nhật và học hỏi liên tục.
Bên cạnh tích lũy tài chính, bạn còn tích lũy trải nghiệm, kiến thức để áp dụng vào các quyết định quan trọng trong cuộc đời.
Đa dạng hóa danh mục đầu tư là gì
Trong đầu tư, bạn thường nghe đến nguyên tắc đầu tư kinh điển là “Không bỏ hết trứng vào một giỏ”. Đó chính là mấu chốt của đa dạng hoá danh mục đầu tư.
Đa dạng hóa danh mục là một khái niệm giúp bạn phòng vệ trước những rủi ro có thể xảy đến trong đầu tư. Nhất là khi bạn có định hướng đầu tư chứng khoán lâu dài để tích lũy cho tương lai.
Vì sao cần đa dạng hoá danh mục
Vì không ai đoán trước được tương lai, không đoán trước được thị trường sẽ đi lên hay đi xuống. Nhất là với những nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường.
Đa dạng hóa đầu tư giúp bạn trải đều độ rủi ro khắp các lĩnh vực. Điều này giúp tổng danh mục đầu tư của bạn không bị ảnh hưởng quá nhiều nếu lĩnh vực nào đó có sụt giảm.
Tỷ lệ phân bổ
Tỷ lệ phân bổ nguồn tiền tùy thuộc vào khả năng chịu rủi ro của bạn. Nếu tính rủi ro thấp, thì danh mục của bạn nên có nhiều trái phiếu hơn cổ phiếu hoặc nhiều cổ phiếu mang tính chất phòng thủ.
Trường hợp bạn chịu được rủi ro cao hơn, thì có thể thử vận may bằng cách bỏ nhiều tiền hơn vào cổ phiếu trong các ngành đang trên đà phát triển mạnh.
Nguồn tiền đầu tư nên được phân bổ vào các sản phẩm và hình thức đầu tư sau:
-Đầu tư: trái phiếu, cổ phiếu, quỹ mở
-Đầu tư đa dạng ngành nghề: tài chính, công nghệ, xây dựng, bất động sản, dầu khí, thực phẩm.
-Đầu tư đa dạng về doanh nghiệp: nhỏ, vừa, lớn, tập đoàn.
-Đầu tư đa dạng khu vực: Việt Nam, Đông Nam Á, châu Mỹ, các nước đang phát triển, các cường quốc…
Như vậy, với bài viết từ GM Invest, bạn đã có được cái nhìn tổng quan nhất về đầu tư chứng khoán. Hãy theo dõi GM Invest thường xuyên để cập nhật những thông tin quan trọng về thị trường tài chính- chứng khoán.
